Trong khuôn khổ Chương trình Nghiên cứu về đổi mới, sáng tạo và cách tân trong các ngành kinh tế chủ lực năm 2024, Viet Research phối hợp với Báo Đầu tư công bố Top 10 Most Innovative Enterprises (Top 10 Doanh nghiệp Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả – VIE 10). Đây là những doanh nghiệp có tiềm năng và hiệu quả kinh doanh tốt nhờ tăng cường áp dụng và đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, cách tân.
Chương trình nhằm nâng cao nhận thức và tôn vinh tầm quan trọng của đổi mới, sáng tạo, cách tân trong phát triển đất nước và doanh nghiệp.
Danh sách VIE 10 ngành Nông nghiệp và Thức ăn chăn nuôi và phương pháp nghiên cứu được đăng tải trên Cổng thông tin của chương trình https://vie10.vn
Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới, Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả ngành Nông nghiệp 2024 – Nhóm Nông nghiệp – Sản xuất giống, chăn nuôi và thực phẩm
Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới, Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả ngành Nông nghiệp 2024 – Nhóm Nông sản và Giống cây trồng
Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới, Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả ngành Nông nghiệp 2024 – Nhóm Sản xuất và Kinh doanh Lúa Gạo
Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới, Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả ngành Nông nghiệp 2024 – Nhóm Phân bón và Thuốc Bảo vệ thực vật
Top 10 Doanh nghiệp Đổi mới, Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả ngành Nông nghiệp 2024 – Nhóm Thức ăn chăn nuôi
Các doanh nghiệp điển hình ngành Nông nghiệp
Nguồn: Kết quả khảo sát và nghiên cứu các doanh nghiệp VIE10 của Viet Research tháng 4-5/2024
Nông nghiệp công nghệ cao trong đó bao gồm cả lĩnh vực thức ăn chăn nuôi là một nền nông nghiệp ứng dụng hợp lý những công nghệ mới, tiên tiến vào sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả, tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng sản phẩm phục vụ ngành, thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của xã hội và bảo đảm sự phát triển nông nghiệp bền vững. Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, đổi mới khoa học công nghệ được coi là một trong những giải pháp then chốt, trọng tâm.
Các doanh nghiệp điển hình trong ngành Nông nghiệp công nghệ cao và thức ăn chăn nuôi trong Top 10 doanh nghiệp đổi mới sáng tạo của ngành, VIE10 năm 2024 đã đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học công nghệ giải quyết các thách thức trong phát triển nông nghiệp bằng các ưu việt của các công nghệ như: Công nghệ sinh học, công nghệ nhà kính, công nghệ tưới nhỏ giọt, công nghệ cảm biến, tự động hóa, internet vạn vật… giúp sản xuất nông nghiệp nói chung và thức ăn chăn nuôi nói riêng tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, hạ giá thành và nâng cao chất lượng nông sản, bảo vệ môi trường. Mặt khác, nông nghiệp công nghệ cao giúp nông dân chủ động trong sản xuất, khắc phục được tính mùa vụ, giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, khí hậu, đáp ứng nhu cầu thị trường về chất lượng nông sản.
Thời gian qua đã xuất hiện rất nhiều doanh nghiệp lớn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, một số doanh nghiệp điển hình trong VIE10 có thể kể đến như: Dabaco, Ba Huân, Lộc Trời, GREENFEED, Mavin, … Các doanh nghiệp trong VIE10 ngành NN công nghệ cao và thức ăn chăn nuôi đã chủ động tiếp cận, làm chủ các công nghệ mới, ứng dụng công nghệ tự động, bán tự động, công nghệ thông tin để mang lại hiệu quả kinh tế cao cho sản xuất nông nghiệp.
Nhiều công ty chăn nuôi, trang trại và hộ gia đình mạnh dạn đầu tư, ứng dụng công nghệ, dây chuyền sản xuất tiên tiến đạt tiêu chuẩn châu Âu vào sản xuất như máng ăn, máng uống tự động, công nghệ sau thu hoạch, con giống năng suất cao, hệ thống chuồng lồng, chuồng sàn, hệ thống làm mát và sưởi ấm, … đem lại hiệu quả kinh tế cao. Trong đó, trang trại tư nhân và các công ty đầu tư nổi bật là về chăn nuôi năng suất cao như trại C.P, Ba Huân, …
Đến nay, cả nước có 12 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, được các địa phương công nhận; có 51 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận. Các tiến bộ về khoa học – công nghệ đã đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong sản xuất nông nghiệp, 38% trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi. Mức độ tổn thất của nông sản giảm đáng kể, trong đó tổn thất của lúa gạo đã giảm xuống dưới 10%. Mức độ cơ giới hóa ở khâu làm đất đối với các loại cây hàng năm (lúa, mía, ngô, rau màu) đạt khoảng 94%; khâu thu hoạch lúa đạt 50% (các tỉnh đồng bằng đạt 90%).
Lĩnh vực chăn nuôi đã có sự chuyển biến rõ nét về tổ chức sản xuất, chăn nuôi trang trại, gia trại, tập trung theo chuỗi khép kín, ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến, công nghệ cao; nhiều mô hình chăn nuôi hữu cơ đã hình thành và đang được phổ biến, nhân rộng. Công nghệ chế biến thủy sản ngày càng được đầu tư hiện đại để đáp ứng các yêu cầu của thị trường quốc tế. Ngành chăn nuôi đã trở thành một ngành sản xuất quan trọng, cung cấp cho thị trường các loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao (thịt, sữa, trứng), đưa Việt Nam từ chỗ thiếu thực phẩm đến nay đã cung cấp đủ và dư thừa cho tiêu dùng trong nước; một số sản phẩm đã được xuất khẩu. Những thành tựu của ngành có sự đóng góp không nhỏ của khoa học và công nghệ. Từ năm 2009 đến 2022, ngành chăn nuôi đã có 136 tiến bộ kỹ thuật được công nhận. Trong đó, có 85 tiến bộ kỹ thuật về giống vật nuôi, 6 tiến bộ kỹ thuật về thức ăn chăn nuôi, 20 tiến bộ kỹ thuật áp dụng cho các đối tượng vật nuôi…
Các cải tiến về giống cây trồng, nguyên liệu đầu vào, các công nghệ mới như công nghệ sinh học và những công cụ canh tác tiên tiến ứng dụng nhận dạng tự động (AIS) và số hóa là chìa khóa cho phép nông dân thích ứng hiệu quả hơn với điều kiện thời tiết thay đổi, tạo ra năng suất nông nghiệp cao với chất lượng và hàm lượng dinh dưỡng cải thiện.
Trong nghiên cứu của Viet Research về ngành nổi lên 8 xu hướng đổi mới sáng tạo trong ngành nông nghiệp công nghệ cao và thức ăn chăn nuôi trong thời gian 02 năm tới. Một số xu hướng đã và đang được các doanh nghiệp trong VIE10 triển khai thực tế trong thời gian qua. Cụ thể như sau:
Nguồn: Kết quả khảo sát và nghiên cứu các doanh nghiệp VIE10 của Viet Research tháng 4-5/2024
- Công nghệ máy bay không người lái
Máy bay không người lái đã trở thành công cụ không thể thiếu cho thế hệ trang trại tiếp theo. Trên thực tế ở Việt Nam một số doanh nghiệp đã sử dụng công nghệ này trên các nông trại quy mô từ nhỏ đến vừa. Máy bay không người lái hiện đại được sử dụng vào các mục đích chính bao gồm: Theo dõi thời tiết, độ ẩm, nhiệt độ và nhiều thông số khác; Phun thuốc bảo vệ thực vật trên diện rộng; Rải phân bón và phủ hạt giống cây trồng…. Tiêu biểu trong VIE10 có Tập đoàn Lộc Trời đã đưa drone về từng thôn ấp, vượt qua nhiều khắc nghiệt của địa hình, thời tiết để hỗ trợ bà con, ứng dụng để phun thuốc bảo vệ thực vật cho các loại cây trồng, đặc biệt là lúa, đưa vào quy trình canh tác trên các diện tích liên kết sản xuất.
- Bản sao kỹ thuật số (Digital Twins)
Digital Twins (Bản sao kỹ thuật số) là sự mô phỏng kỹ thuật số của một đối tượng vật lý, quy trình, dịch vụ hoặc môi trường hoạt động và trông giống như bản sao của nó trong thế giới thực. Digital Twins có thể là bản sao kỹ thuật số của một vật thể trong thế giới vật chất, chẳng hạn như động cơ phản lực hoặc trang trại gió, hoặc thậm chí các vật thể lớn hơn như tòa nhà hoặc thậm chí toàn bộ thành phố, ngoài ra, bản sao kỹ thuật số có thể được sử dụng để sao chép các quy trình nhằm thu thập dữ liệu để dự đoán chúng sẽ hoạt động như thế nào. Bản sao kỹ thuật số mang lại những lợi thế đáng kể, đặc biệt là trong công nghệ nông nghiệp, giúp hợp lý hoá việc phát triển hệ thống phức tạp bằng cách sử dụng đồng bộ dữ liệu khổng lồ. Phần mềm bản sao kỹ thuật số dành cho ngành nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thử nghiệm các biến số như loại đất và điều kiện thời tiết, cung cấp thông tin chi tiết có giá trị cho các thử nghiệm thực địa thành công.
- Internet vạn vật.
Các phương pháp giám sát cây trồng và đồng ruộng truyền thống tốn nhiều tài nguyên, đòi hỏi nhiều lao động, thiết bị vật chất và thời gian. Tuy nhiên, sự ra đời của Internet of Things mang đến một giải pháp thay thế mang tính cách mạng. Phần mềm nông học IoT được trang bị nhiều cảm biến khác nhau, thu thập và truyền dữ liệu thời gian thực thông qua các ứng dụng di động, thiết bị hoặc các kênh thay thế. Những cảm biến này thực hiện một loạt nhiệm vụ, chẳng hạn như theo dõi nhiệt độ mặt đất, mức nước, điều kiện vật nuôi và sức khoẻ thực vật. Ngoài ra, hệ thống tưới tiêu được hỗ trợ bởi IoT còn tích hợp các cảm biến để tưới nước tự động cho cây trồng. Những cảm biến này bao gồm cảm biến độ ẩm của đất và lượng mưa. Tiêu biểu trong VIE10 có Công ty Cổ phần GREENFEED Việt Nam với giải pháp quản lý năng lượng IoT Globiots giúp phát hiện việc sử dụng động cơ chính ở chế độ không tải và thấp tải bất thường, từ đó vận hành hiệu quả các động cơ chính, giảm thời gian chạy non tải nên giảm suất tiêu hao điện năng 3 kWh/tấn sản phẩm.
- Hệ thống Robot
Mục đích chính của robot nông nghiệp là tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại trên đồng ruộng, cung cấp giải pháp cho tình trạng thiếu lao động đang diễn ra. Những nhiệm vụ này trải dài từ thu hoạch trái cây, cấy ghép và gieo hạt đến trồng trọt. Các giải pháp phần mềm nông nghiệp robot đóng một vai trò quan trọng trong việc hợp lý hóa quy trình thu hoạch và điều hướng, mang lại cách tiếp cận hiệu quả và chính xác hơn. Ví dụ như trong nhóm VIE 10 có Công ty Cổ phần Tập đoàn Mavin đã ứng dụng Robot bốc xếp tự động, Robot đóng bao tự động để nâng cao năng suất, hạn chế sức lao động.
- Nông nghiệp chính xác (Precision Agriculture – PA)
Nông nghiệp chính xác là một hoạt động sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông để cải thiện năng suất, cung cấp cho người nông dân quyền đưa ra các quyết định có chất lượng và sáng suốt, đặc biệt với việc tích hợp các công nghệ như IoT, AI, VR, cảm biến, robot và dữ liệu lớn để tự động hoá các hoạt động canh tác đa dạng.
- Ứng dụng di động.
Ngành nông nghiệp hiện đang trải qua một sự chuyển đổi đáng kể được thúc đẩy bởi việc áp dụng rộng rãi tự động hoá và công nghệ canh tác mới. Những công cụ này bao gồm phần mềm quản lý, dịch vụ tiếp thị kỹ thuật số và mô hình ra quyết định sử dụng các nguồn dữ liệu và mức độ tích hợp đa dạng. Sự gia tăng của các ứng dụng di động góp phần hợp nhất tất cả các giải pháp sáng tạo này thành một dạng nhỏ gọn. Ứng dụng di động đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện các khía cạnh khác nhau của nông nghiệp. Bên cạnh đó, các ứng dụng di động góp phần nâng cao khả năng truy xuất nguồn gốc cho người tiêu dùng.
- Phân tích dữ liệu
Thông tin cần thiết cho mùa canh tác sắp tới bao gồm các số liệu liên quan đến diện tích cây trồng, thủy lợi, hệ thống giá cả, dự báo thời tiết và sức khỏe cây trồng. Để hiểu được dữ liệu này, nông dân sử dụng các xu hướng công nghệ nông nghiệp tiên tiến như phân tích dữ liệu lớn, kiểm tra các yếu tố như sự kiện thời tiết, thiết bị, hệ thống nước, chất lượng và số lượng sản phẩm.
- Trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo là xu hướng phát triển nhanh chóng trong nông nghiệp kết hợp học máy, thị giác máy tính và các công nghệ khác. Theo Nghiên cứu thị trường cầu dữ liệu, AI trong nông nghiệp dự kiến sẽ tăng từ 1,7 tỷ USD vào năm 2023 lên ước tính 4,65 tỷ USD vào năm 2030. Các ứng dụng của AI mở rộng quy trình quản lý dữ liệu, cách mạng hóa cách nông dân xử lý thông tin. Nông dân có thể khai thác AI để thiết lập các hoạt động bền vững hơn. Ví dụ: Thuật toán AI được thúc đẩy bởi các phân tích dự đoán sử dụng dữ liệu lịch sử và thời gian thực, có thể dự đoán các kiểu thời tiết cũng như giám sát đất và cây trồng.
Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, nông nghiệp vẫn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Tuy nhiên, sự bùng nổ của công nghệ thông tin; quá trình hội nhập quốc tế đòi hỏi chất lượng nông sản càng cao; cùng với diện tích đất bị thu hẹp do đô thị hóa, do biến đổi khí hậu trong khi dân số tăng nên nhu cầu lương thực không ngừng tăng lên… là những thách thức rất lớn đối với sản xuất nông nghiệp. Để giải quyết triệt để vấn đề này, đổi mới sáng tạo trong hoạt động sản xuất kinh doanh và ứng dụng công nghệ để phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là xu hướng tất yếu để phát triển nền nông nghiệp nước nhà.
Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Danh sách Top 10 Doanh nghiệp Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2024 ngành Nông nghiệp – Thức ăn chăn nuôi sẽ được tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Sáng tạo và Kinh doanh hiệu quả 2024 với chủ đề “Cách tân để Phát triển” tại Khách sạn Pullman, Hà Nội vào ngày 24 tháng 06 năm 2024 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình https://vie10.vn/ và trên các kênh truyền thông đại chúng.